Tics zijn ongewenste, plotselinge, vaak herhaalde bewegingen en/of geluiden. De bewegingen worden ook wel motorische tics genoemd en de geluiden heten vocale tics. Voorbeelden van motorische tics zijn knipperen met de ogen, de ogen wegdraaien, trekken met de mond, armbewegingen of hoofdschudden. Onder vocale tics worden alle tics verstaan waarbij er een luchtstroom wordt verplaatst door de keel of neusholte. Voorbeelden van geluidstics zijn kuchen, de keel schrapen, kreten uiten of het maken van piepgeluidjes.

Ongeveer één op vijf tot tien kinderen heeft op jonge leeftijd tics. Meestal leveren de tics weinig hinder op en gaan ze na een tijdje vanzelf weer over. Als de tics echter niet vanzelf weggaan en langer dan een jaar aanhouden, kan er sprake zijn van een ticstoornis.

Zie hieronder de verschillende ticstoornissen:

• Voorlopige ticstoornis
motorische en/of vocale tics zijn langer dan vier weken aanwezig, maar korter dan een jaar. Vooral de duur van de aandoening is hierbij van belang in het onderscheid met de andere ticstoornissen.

• Chronische ticstoornis
Tenminste één of meer motorische of vocale tics zijn langer dan een jaar aanwezig. Iemand met alleen motorische tics heeft een chronische motorische ticstoornis. Iemand met tenminste een jaar alleen vocale tics heeft een chronische vocale ticstoornis. De chronische motorische ticstoornis komt vaker voor dan de vocale variant.

• Tourette syndroom
Zowel meerdere motorische tics als minstens één vocale tic zijn aanwezig (geweest). Wanneer een vocale tic uit het verleden is verdwenen en er in het heden alleen motorische tics zijn, wordt er toch gesproken van het Tourette syndroom. De tics zijn dan langer dan één jaar aanwezig.

Bij het Tourette syndroom zijn er meerdere motorische tics en tenminste één geluidstic aanwezig. De geluidstics kunnen in het verleden zijn opgetreden, of nu (nog steeds) aanwezig zijn. Om de diagnose te kunnen stellen, moeten tics voor het achttiende jaar beginnen, langer aanhouden dan een jaar en mogen ze niet veroorzaakt worden door een andere ziekte (zoals multiple sclerose) of door het gebruik van alcohol, drugs of medicijnen. Veel mensen denken bij het Tourette syndroom aan schelden en het roepen van schuttingtaal. Dit komt echter lang niet bij iedereen met het Tourette syndroom voor; volgens onderzoek bij minder dan 10 procent van de mensen die de aandoening hebben.